Zonder betaald werk zitten heeft ook zo zijn voordelen. We hadden niet gedacht dit jaar nog naar Nederland te kunnen en dat is tot onze vreugde toch gelukt. Vanwege Covid waren we er al bijna drie jaar niet meer geweest dus het was een feest om veel van onze familie en vrienden weer te zien. In totaal vier weken weg van de boerderij, een nieuw record voor ons denk ik.
De eerste stop van onze reis was in Hongarije. Daar hadden we een training van een paar dagen over CSA, Community Supported Agriculture (wat is CSA) . We waren hierheen gestuurd als afgevaardigden van de Nederlandse Agnes die een kleine tuinderij heeft in de buurt van de Roemeense stad Sibiu. We hebben Agnes twee jaar geleden leren kennen tijdens onze eerste caravan vakantie in Roemenië. Omdat wij ons nu volop aan het oriënteren zijn wat we willen gaan doen, was de training in Hongarije een mooie manier om meer te leren over CSA. Er waren deelnemers uit Italië, Duitsland, Frankrijk, Hongarije, Polen, Tsjechië, Roemenië en Turkije. Een heel verschillend gezelschap met ontzettend veel kennis en ervaring. We kunnen terugkijken op een paar zeer leerzame dagen. De kinderen overigens ook. De “pech” met homeschooling is dat de boeken en de juf mee op reis kunnen.
Na Hongarije volgde een week vakantie bij vrienden van ons in Andijk. Hun oudste drie kinderen zijn in de leeftijd van onze kinderen. Ze kunnen het enorm goed met elkaar vinden dus het is altijd dikke pret als ze samen zijn. Het was een heerlijk actieve vakantie met zwemmen in het IJsselmeer, klimmen, boulderen, zwemmen in de Noordzee, shoppen in de kringloop en eindeloos spelen.
De daarop volgende twee weken hebben we bij mijn ouders en Hans’ ouders doorgebracht. Alle (schoon)broers en (schoon)zussen weer gesproken, gespeeld met neefjes en nichtjes, verjaardagen gevierd en tussendoor nog wat schoolwerk om niet al te ver achter te raken. Nieuwe mensen ontmoet met Roemenië plannen, vrienden bezocht en geprobeerd om ook nog een beetje uit te rusten. Valt niet mee want drie weken blijken dan toch nog wel kort te zijn.
De reis naar Nederland was er ook een van bezinning. Naast wat we willen gaan doen, is het waar ook iets wat ons bezig houdt. Alles ligt open en hoewel de kinderen hebben aangegeven graag in Roemenië te blijven was het voor hen ook lang geleden dat we in Nederland waren geweest. Toch wel spannend hoe ze het in Nederland zouden vinden en of ze nog steeds voor Roemenië zouden kiezen na de vakantie.
Tijdens de terugreis hadden we mooi tijd om alle indrukken met elkaar te bespreken. Nederland kent zeker zijn voordelen maar het geeft ons ook een benauwd gevoel. De overmatige structuur van regels, gebruiken en verwachtingen zijn wij niet meer gewend. Nederland is klein, veel mensen die dicht bij elkaar leven waardoor (enige) structuur noodzakelijk is. De vrijheid die we gewend zijn in Roemenië heeft ons veranderd. Hoewel we er vaak genoeg over mopperen, zijn we gaan houden van de onvoorspelbaarheid van Roemenië, dat er niets af is, dat er volop mogelijkheden zijn voor verbetering/verandering en natuurlijk de ruimte van het platteland.
Weer aangekomen in Roemenië voelden de eindeloze aan elkaar geregen dorpjes, de gaten in het asfalt en de loslopende hondjes langs de weg als thuis komen. Ons hart ligt hier, niet perse meer in Fantanele maar wel in dit land.
Boeren op Gods akker 